Neftis

Eski Mısırca'daki adı Nebet-Het olan Heliopolis Enneadı'nın üyesi Neftis İsis, Osiris ve Set'in kız kardeşi (Set'in aynı zamanda karısıdır), Nut'la Geb'in kızı, Şu'yla Tefnut'un torunu ve Mumyalama Tanrısı Anubis'in annesidir. İsis'le beraber Osiris'in mumyasını korumakla görevli oldukları için, İsis'le birlikte çok sık tasvir edilmiştir.

Neftis, görüldüğünün ve sanıldığının aksine, önem açsından Eski Mısır dininde İsis'ten aşağı kalır yanı yoktur. Horus'un sütannesi olması nedeniyle, o sırada tahtta bulunan Firavun'un da bakımını ve korunmasını üstlenmiş olarak kabul edilmiştir.

Neftis, koruyucu bir tanrıça olması, uhrevi hayatla ilişkisi ve İsis’le yakın bir bağı bulunması nedeniyle, ölüler diyarı ve Osiris’in krallığı olan Duat ve cennet Aaru’daki yolculukları sırasında ruhlara eşlik etmekteydi. İsis gibi güçlü bir büyücüydü ve bu uzun yolculuk sırasında orada bulunan canavarlara karşı ölüleri İsis’le birlikte korumaktaydı. Ra’nın her gece tekrar tekrar yaptığı yolculuk sırasında da ona eşlik etmekteydi.

Neftis, aynı zamanda Set’in karısıydı. Ancak Set’in Ra’nın koruyucusu olduğu konseptiyle bir birlikteliği mevcuttu. Set’in Osiris’e oynadığı oyun sonucu öldürmesi ve oğlu Horus’la kapışmasıyla özdeşleştirilen kötülüklerle dolu yönü Neftis’le özdeşleştirilmez. Hatta Neftis, Osiris’in Abydos’taki tapınak külliyesinde, onun başında ağıt yakan İsis’in bu ağıtına katılır.

Osiris mitinde iki önemli rolü bulunmaktaydı. Bunlardan ilki kocasının parçalarını toplamaya çalışan İsis’e eşlik ve yardım etmekti. İkincisiyse Horus’un bakım ve yetiştirilmesi konusunda yine İsis’e yardım etmekti.

Set’in karısı olması nedeniyle, Set kültünün yükselişe geçtiği Yeni Krallık’taki 19. Hanedan dönemi – yani meşhur I. Seti ve II. Ramses’in mensubu olduğu hanedan zamanında – Neftis tapınakları da inşa edilmiş/elden geçirilmiştir. Bunların en önemlilerinden ve en büyüklerinden biri Fayyum bölgesindeki Sepermeru kentinde yer almaktaydı.

Neftis’in birtakım ilginç yönleri de vardır. Mesela şenliklerde özgürce bira tüketimine katkıda bulunan bir tanrıçadır; Firavunlar Neftis’e adak olarak bira sunarlar. Neftis de bunları – sarhoş olmadan, adam gibi içmek şartıyla – Firavun’a verir. Bunun dışında geceliğin Firavun’a ‘ay ışığı yüzünden saklananı görmeyi’ sağlar. Çölün karanlık ve büyülü kısımları ondan sorulur. Karanlık boyutu olması nedeniyle Neftis’e bu rol fazlasıyla uyar.

Tasvirlerinde İsis’e çok benzeyen Neftis’in başında bir ev ve evin üstünde bir sepetten oluşan (en azından hiyeroglifleri) bir taç bulunurdu.

Mumyalama sırasında iç organlar çıkartıldıktan sonra, 4 ayrı kaba konurdu. Bu kapların her biri, Horus’un dört oğluna atfedilirdi ve onların koruması altına alınırdı. Kaplar da bu nedenle onların şeklinde yapılmaktaydı. Koruyucu bir tanrı olması ve uhrevi hayatla mumyalamayla ilişkilendirilmesi nedeniyle Neftis, akciğerlerin saklandığı kapla özdeşleştirilen babun başlı Tanrı Hapi’yi korumak da görevleri arasında yer almaktaydı.